De overheid roept al een tijdje om het inzetten van de zogenaamde corona apps. Dit soort apps kunnen worden ingezet om contacten van corona patiënten op te sporen, hen te waarschuwen, en zo mogelijk nieuwe besmettingen te voorkomen.
Eind april werden de ontwikkeling van alle 7 mogelijke kanshebbers in Nederland stilgezet. De betrokken experts vonden dat de apps niet voldeden aan de eisen op het gebied van privacy en dat men eerst maar eens goed moest nadenken aan welke eisen de app eigenlijk moest voldoen[1].
Dat eisenpakket ligt er nu. Het idee is als volgt: Op de een of andere manier moet de afstand tussen twee smartphones kunnen worden bepaald. De app verzameld codes van andere telefoons die binnen 1,5 meter afstand zijn geweest. Aan die informatie wordt een tijdstip en de duur van de nabijheid toegevoegd. Mocht een gebruiker melden besmet te zijn met covid 19, worden andere telefoons die in de afgelopen twee weken in de buurt waren, gewaarschuwd[2].
De enige twee breed toepasbare manieren om afstand te meten tussen telefoons zijn bluetooth en GPS. GPS data is privacy gevoeliger dan bluetooth data. Dit omdat bluetooth data in principe niet herleidbaar is naar een persoon. Echter is van bluetooth ook bekend dat het meten van afstand niet erg nauwkeurig is. Bovendien kan bluetooth door muren heen uitzenden. Voor gebruik in een corona app is dat problematisch omdat het dan feitelijk weinig zegt over de daadwerkelijke nabijheid van twee telefoons. De Nederlandse uitvinder van bluetooth Jaap Haartsen geeft zelf dan ook aan dat zijn uitvinding ongeschikt is voor contactonderzoek[3].
Laten we dan kijken naar de tweede optie: GPS. Deze optie is vrij nauwkeurig. Het kan namelijk gebruik maken van het L5 signaal, dat weinig gevoelig is voor vervormingen. Hiermee is het signaal tot op 30 centimeter nauwkeurig. De locatiediensten op je mobiele telefoon werken met GPS, in combinatie met UMTS masten en zichtbare wifi-netwerken. Smartphones sturen deze informatie door naar bedrijven als Google die op basis hiervan grafiekjes maken hoe drukbezocht een bepaalde winkel in jouw buurt is om 5 uur ’s middags. Totale anonimiteit kan hierbij echter niet worden gewaarborgd.
Voor het gebruik van deze data is de overheid afhankelijk van de telecomproviders. Zonder spoedwet mogen zij deze data niet zomaar delen met de overheid. De Autoriteit Persoonsgegevens, die onze privacy zou moeten waarborgen, is bereid een oogje toe te knijpen als er een spoedwet wordt geïntroduceerd[4]. Dat er een inbreuk op de privacy wordt gedaan is een feit, maar zolang dit in verhouding staat tot het doel is het prima aldus de AP[5].
Inmiddels hebben ook de techreuzen Apple en Google ondersteuning voor corona apps toegevoegd in hun updates. Een aantal geselecteerde apps van gezondheidsautoriteiten kunnen toegang krijgen tot functionaliteit, die werkt met bluetooth. Gebruikers moeten zelf aangeven of zij de functionaliteit op hun toestel willen gebruiken. Het ministerie van Volksgezondheid was er als de kippen bij om Nederland aan te melden voor deze update, ondanks dat er al een aantal maal is aangegeven door experts dat een app op basis van bluetooth niet effectief is in de bestrijding van corona[6] ,vanwege gebrekkige nauwkeurigheid.
Extra zorgelijk is dat zowel Apple als Google hebben aangegeven het contactonderzoek te willen inbouwen in hun besturingssystemen. De benodigde update hiervoor wordt nog dit jaar verwacht. Daarmee hoeven gebruikers niet langer een app te installeren maar zit de functionaliteit in de instellingen van de telefoon zelf. De grote vraag is hoe tijdelijk dit alles dan gaat zijn. Het is voor burgers vrijwel niet te controleren welke functionaliteit er in hun besturingssysteem zit ingebakken. Daarnaast maakt de Nederlandse overheid zich volledig afhankelijk van bedrijven als Google en Apple. En dat alles om een app te kunnen gebruiken waarvan vooraf al duidelijk is dat deze niet voldoende efficiënt is om mogelijke besmettingen op te sporen.
Meer over privacy ten tijde van corona lees je hier
[1] https://www.nu.nl/tech/6045554/experts-nemen-afstand-van-voorgestelde-corona-apps-terug-naar-tekentafel.html
[2] https://www.computable.nl/artikel/nieuws/zorg/6931335/250449/stevig-eisenprogramma-voor-corona-app-klaar.html
[3] https://tweakers.net/nieuws/166380/bluetooth-uitvinder-vindt-bluetooth-niet-nauwkeurig-genoeg-voor-corona-app.html
[4] https://www.computable.nl/artikel/nieuws/security/6907500/250449/ap-gebruik-gps-data-kan-niet-zomaar.html
[5] https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/nl/nieuws/ap-toetst-voorstel-delen-telecomdata
hetoudenormaal.com 